آلزایمر در ابتدا معمولاً با تداخل جزئی در گفتار و حافظه همراه خواهد بود؛ اما، به‌مرور زمان می‌تواند سبب شود که فرد قادر به انجام‌دادن امور زندگی خود نباشد. آلزایمر ۳۲ درصد از بزرگسالان ۸۵ سال به بالا را در جهان تحت تاثیر قرار داده است. جالب است بدانید که حدود ۵ درصد از افراد مبتلا به این بیماری رنج سنی کمتر از ۶۵ سال دارند. با وجود پیشرفت‌های فراوان در علم پزشکی متأسفانه هنوز برای درمان آلزایمر یک دارو یا روش درمانی مؤثر شناخته نشده است. لذا دانستن راه‌های پیشگیری از ابتلا به آلزایمر اهمیت به سزایی در کنترل این بیماری در جوامع دارد. متخصصان بر این باورند که اصلاح سبک زندگی با استفاده از روش هایی مانند فعال نگه داشتن مغز، یادگیری مداوم، تمرکز،  فعالیت بدنی و پیروی از یک رژیم غذایی مناسب می تواند در پیشگیری و کنترل بیماری آلزایمر موثر باشد.

اهمیت تغذیه درپیشگیری و کنترل آلزایمر:

گفته می شود یک رژیم غذایی صحیح می تواند خطر ابتلا به آلزایمر را تا 35 درصد کاهش دهد. تحقیقات نشان داده است مصرف رژیم غذایی غنی از امگا3، ویتامین های گروه B  مانند B6، B9 ،B12 و آنتی اکسیدان هایی مانند ویتامین A، C، E، بتاکاروتن، سلنیوم و... می تواند تا حد زیادی خطر ابتلا یا پیشرفت بیماری آلزایمر را کاهش دهد. 

مصرف کدام مواد غذایی جهت پیشگیری از ابتلا به آلزایمر مفید است:

 ماهی:

ماهی حاوی مقادیر بالایی از امگا3 می باشد. امگا3 یکی از اسیدهای چرب ضروری برای بدن است که فواید بسیاری به ویژه برای مغز و قلب به همراه دارد. امگا 3 تا حد زیادی خطر ابتلا به بیماری آلزایمر در حال پیشرفت را کاهش میدهد. لذا توصیه میشود مصرف انواع ماهی از جمله ماهی خال مخالی، ماهی قزل آلای دریاچه ای، شاه ماهی، ساردین، تن و ماهی آزاد را در رژیم غذایی منظور کنید. متخصصان توصیه کرده اند که حداقل هفته ای یک بار از انواع ماهی ها استفاده شود. با گنجاندن ماهی در برنامه غذایی در دراز مدت می‌توان شاهد کاهش خطر سکته، آلزایمر و حتی بیماری هایی مانند افسردگی بود.

آجیل:

انواع مغزیجات و دانه ها به ویژه گردو حاوی چربی‌های سالم از جمله امگا3، ویتامین E، فیبر و آنتی اکسیدان هایی مانند سلنیوم هستند. مصرف منظم و مداوم آن ها می‌تواند در کاهش ریسک ابتلا به انواع بیماری ها از جمله بیماری های قلبی و بیماری های مرتبط با مغز و آلزایمر مؤثر باشد. مطالعات متعددی مصرف آجیل را به خطر پایین تر جنون مرتبط کرده اند.

میوه ها:

مصرف انواع میوه ها به ویژه توت ها مثل توت فرنگی، شاه توت، بلوبری و تمشک به دلیل داشتن محتوای بالای آنتی اکسیدان، ویتامین های A و C و فولات میتواند به حفظ سلامت مغز و کاهش خطر ابتلا به الزایمر کمک کند. رادیکال های آزاد در بدن باعث ایجاد بیماری های مختلف از جمله آلزایمر می شوند. آنتی اکسیدان‌ها موادی هستند که با رادیکال‌های آزاد واکنش می‌دهند و اثر منفی آن ها را از بین میبرند. انواع میوه ها با رنگ های مختلف، آنتی اکسیدان های متفاوتی دارند. برای تامین انواع آنتی اکسیدان های موردنیاز بدن میوه ها باید به صورت منظم و متنوع در برنامه غذایی روزانه مصرف شوند.

سبزیجات برگ سبز:

کلم پیچ، اسفناج، چغندرقند،کلم بروکلی، کاهو و سایر سبزیجات حاوی ویتامین‌های A و C، فولات و سایر مواد مغذی هستند. حداقل دو وعده در هفته می‌تواند به پیشگیری از آلزایمر و تقویت حافظه کمک کند. محققان دریافتند که شش وعده یا بیشتر در هفته بیشترین مزایای ممکن را برای سیستم مغز و حافظه به همراه دارد. جهت افزایش تعداد وعده های مصرفی سبزیجات، علاوه بر خوردن سبزیجات به صورت خام در سالادها، میتوان آن ها را به سوپ ها و خوراک های اب پز نیز اضافه کرد.

ادویه جات به ویژه زردچوبه:

زردچوبه حاوی یک ماده فعال موثر به نام کورکومین است. مطالعات ثابت کرده‌اند که این ماده می‌تواند به پیشگیری و درمان انواع زوال عقل مانند آلزایمر کمک زیادی کند. مصرف انواع ادویه جات مانند دارچین، کاری و... نیز می تواند در کاهش خطر ابتلا به الزایمر موثر باشد.

روغن های گیاهی به ویژه روغن زیتون:

روغن های مایع گیاهی به ویژه روغن زیتون به دلیل دارا بودن چربی های سالم و ویتامین E می توانند سبب حفظ ساختار غشای سلول های مغزی شوند. روغن زیتون همچنین سبب بهبود فرایند اتوفاژی میشود. این فرایند مربوط به توانایی سلول های مغزی در نابودی ضایعات مغزی است که سبب حفظ یکپارچگی اتصال سلول های عصبی و کارکرد بهتر آن ها شده و به همین دلیل میتواند در کاهش خطر ابتلا به الزایمر نقش مهمی داشته باشد. هنگام پخت و پز، روغن زیتون و انواع روغن های گیاهی دیگر مانند روغن کلزا، سویا، ذرت و... می‌تواند جایگزینی سالم برای کره، مارگارین و سایر انواع چربی‌ها باشد.

غلات کامل:

غلات کامل از جمله برنج قهوه ای، بلغور، جو دوسر، جوانه گندم و نان های سبوس دار سرشار از فیبر، پروتئین و ویتامین های گروه B هستند. مجموعه ترکیبات موجود در غلات کامل به مغز شانس بیشتری برای عملکرد بهتر می دهند. به همین دلیل مصرف آن ها جهت پیشگیری از ابتلا به آلزایمر توصیه میشود.

چه مواد غذایی برای آلزایمر مضر است:

گوشت قرمز

اگر چه در رژیم غذایی ضد آلزایمر خوردن گوشت قرمز کاملاً منع نشده است اما نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که محدود کردن مصرف گوشت های قرمز در مورد بیماری آلزایمر می‌تواند جز مواد غذایی تاثیر گذار باشد. لذا مصرف گوشت سفید مانند گوشت مرغ و ماهی توصیه می شود. 

مارگارین و کره

حذف کره های صنعتی و مارگارین از سبد غذایی خانواده و جایگزین کردن کره های طبیعی و انواع چربی های سالم از جمله اقدامات مفیدی است که در مورد فعالیت های مغزی و آلزایمر لازم است که به آن توجه شود.

پنیر

 اگر چه نتایج متناقضی پیرامون تأثیر مصرف پنیر بر روی عملکردهای مغزی مطرح شده است ولی آن چه به اثبات رسیده این است که زیاده روی در مصرف پنیر می‌تواند مضر باشد و این امر در مورد کسانی که مستعد ابتلا به آلزایمر هستند بیشتر صدق می‌کند.

مصرف شیرینی ها و قند و شکر

حتماً شما نیز بارها هشدارهای پزشکی و سلامت را در مورد مصرف شیرینی‌ها شنیده اید. این هشدارها نه تنها در مورد تناسب اندام و سلامت قلب و عروق صدق می‌کند بلکه پیرامون سلامت مغز نیز توصیه شده است.

فست فودها و غذاهای سرخ شده

امروزه مضرات استفاده از فست فودها و غذاهای سرخ شده بر کسی پوشیده نیست. ثابت شده است که مصرف این نوع غذاها سلامت مغز را به خطر می‌اندازد و بر روی حافظه و عملکردهای شناختی تأثیر منفی دارد.

نمک

استفاده از نمک در رژیم غذایی افراد مبتلا به آلزایمر باید در حداقل ممکن صورت گیرد. تحقیقات نشان می دهد که ارتباط معناداری بین رژیم های حاوی نمک زیاد و بروز بیماری آلزایمر وجود دارد.

 منبع: nutr.behdasht.gov.ir