به نظر شما، مهم‌ترین چالش‌های روانشناختی که دختران در جامعه با آنها روبه‌رو هستند، شامل چه مواردی می‌شود؟

این چالش‌ها عبارتند از شناخت نداشتن از هویت جنسی، مشکلات ارتباطی عاطفی با والدین به‌خصوص مادر، رضایت نداشتن از زندگی و نداشتن هدف، ارتباط با جنس مخالف، شغل و سبک زندگی.

شناخت نداشتن از هویت جنسی از کجا نشأت می‌گیرد و راه‌حل برون‌رفت از این مسئله چیست؟

بخش زیادی از ریشه‌یابی این چالش به نحوه تربیت دختر در پذیرش این هویت به‌خصوص در ۷ سال اول زندگی برمی‌گردد؛ همان چیزی که بر اساس آموزه‌های تربیتی از کودکی در بستر خانواده و محیط به ما منتقل شده و رفتار والدین، رضایت یا نبود رضایت از آن را رقم زده است. اکنون ذهن اکثر دختران جامعه ما درگیر این پرسش‌هاست که چرا دختر هستند؟ چرا باید حدود خاصی از پوشش را رعایت کنند؟ و چرا بین زن و مرد تفاوت وجود دارد؟ گاهی علناً این موارد را بیان و به خدا اعتراض می‌کنند، در صورتی که اگر نگرش درست به نقش زن در جامعه داشته باشند، به زن بودن خود می‌بالند چرا که زن مظهر اسم «رب» خداوند محسوب می‌شود و نقش مهم پرورش بر عهده وی گذاشته شده است. بسیاری از دختران مذهبی را دیده‌ام که با نگاه تحلیلی به این نگرش رسیده‌اند و ازدواج‌های موفقی داشته‌اند.

ما باید بر هویت جنسی خود متمرکز شویم. هویت جنسی، محیطی و اکتسابی به شمار می‌رود و در افزایش تاب‌آوری و نگرش به زندگی، ازدواج، بچه‌دار شدن و تقویت هویت تأثیرگذار است. بحران هویتی، یکی از مسائلی محسوب می‌شود که گریبانگیر دختران عزیز ما شده است. آن‌ها سردرگم هستند و چون فکر می‌کنند جنس مرد نسبت به زن برتری دارد و آن‌قدر که باید به آنها احترام گذاشته نمی‌شود، به انجام کارهای مردانه یا خودآرایی روی می‌آورند تا از این راه مورد تحسین واقع شوند. آنها به جای رفتن به سراغ کمالات، حرفه‌ها، کتابخوانی، دانش و... تمام هم و غم خود را صرف خودآرایی می‌کنند که خود این مورد باعث می‌شود از موفقیت‌های دیگر باز بمانند. اکثر دختران امروز ارزش را فقط در جسم و ظاهر می‌دانند. به عبارتی، نبود احساس ارزشمندی، مشکل بزرگ بحران هویت است.

آنچه مشهود است اینکه بیشتر دختران ما برای نقش همسری و مادری خود که مهم‌ترین نقش در عالم است، ارزش قائل نیستند. وقتی تقدس مادری در جامعه کمرنگ شد، یک دختر به دنبال هر چیز دیگری می‌رود. به نظر من، مطالعه کتاب «من دیگر ما» به‌خصوص جلد دوازدهم با نام «دختران و همسری و شغل ناب مادری» و جلدهای ۱۲ به بعد برای هر دختر و مادری لازم است.

راجع به دومین چالش‌ روانشناختی یعنی مشکلات ارتباطی عاطفی با والدین به‌خصوص مادر بیشتر توضیح دهید.

ارتباط میان مادر و فرزند از کودکی در جامعه ما روزبه‌روز کمرنگ‌تر می‌شود؛ اما اکثراً از این قضیه غافل شده‌اند و به مهارت‌های فرزندپروری توجه نمی‌کنند. گوشی‌های همراه، رسانه‌ها و شبکه‌های مجازی، عامل اصلی جدایی پدر و مادر از فرزند و فرزند از والدین شده است.

وقتی این ارتباط ضعیف می‌شود و درک نکردن مادر از خصوصیات نسل جدید و شکایت‌های مداوم از فرزند مبنی بر نداشتن احساس مسئولیت، نامنظم بودن و... اتفاق می‌افتد، ناخودآگاه سبب می‌شود که سرزنش‌ها افزایش یابد و عاملی برای فرار روحی و واقعی دختر از خانواده شود، به‌طوری که سبب تقویت احساس نیاز برای برقراری ارتباط با فردی خارج از خانواده می‌شود و یکی از دلایل چت‌های طولانی‌مدت با فردی که اصلاً راجع به او شناخت وجود ندارد، می‌تواند همین نبود صمیمیت مادر با فرزند دختر باشد. البته برقراری صمیمیت هم به کسب مهارت نیاز دارد و باید به‌مثابه دغدغه‌ای برای هر مادر به شمار رود./ایکنا